Խնդրում ենք սպասել...
Այսօր`  երկուշաբթի, 11 նոյեմբերի, 2024 թ.

Հետաքրքիր է

«Տիրամայրը մանկան հետ». Սպիտակավորի վանքի բացառիկ քանդակը

23:30, կիրակի, 10 դեկտեմբերի, 2023 թ.
«Տիրամայրը մանկան հետ». Սպիտակավորի վանքի բացառիկ քանդակը

Վայոց Ձորում գտնվող նշանավոր վանքերից մեկը՝ 14-րդ դարում Պռոշյան իշխանների կառուցած Սպիտակավորը, ուշագրավ է ոչ միայն իր հոգևոր, մշակութային, քաղաքական կարևոր դերով, այլ նաև քանդակագործական այնպիսի օրինակներով, որոնք բացառիկ են միջնադարյան հայկական քանդակագործական արվեստի համար։ 1321 թվականին կառուցված Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին ուխտավորներին անմիջապես գրավում է մուտքի վերևի ճակատակալի բարձրաքանդակով, որի վրա պատկերված է «Տիրամայրը մանկան հետ» տեսարանը։

«Տիրամայրը մանկան հետ». Սպիտակավորի վանքի բացառիկ քանդակը
«Տիրամայրը մանկան հետ». Սպիտակավորի վանքի բացառիկ քանդակը
Այս տեսարանը Զարգացած միջնադարում Վայոց Ձորյան քանդակագործական դպրոցի ամենասիրված թեմաներից մեկն է։ Նման տեսարան է հանդիպում Նորավանքի նշանավոր Բուրթելաշեն եկեղեցու մուտքերի ճակատակալներին, Արենիի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու գլխավոր ճակատակալին, սակայն Սպիտակավորի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու «Տիրամայրը մանկան հետ» տեսարանը աչքի է ընկնում մի շարք առանձնահատկություններով։ Ճակատակալի կենտրոնում պատկերված է Տիրամայրը, որի գրկում կիսաքթեք նստած է մանուկ Քրիստոսը։ Մայրը խանդաղատանքով հպվել է որդու լուսապսակին։ Այս տեսարանը մասնագետները մեկնաբանում են որպես «Ճանապարհ ցույց տվող», երբ տիրամայրը, շատ լավ գիտակցելով որդու ճակատագիրը, այնուհանդերձ հեզորեն ընդունում է այն և մարդկությանը ցույց տալիս փրկության ճանապարհը՝ հանձինս մանուկ Քրիստոսի։ Պատկերն ամբողջովին առնված է ճոխ զարդաքանդակ ունեցող շրջանակի մեջ և դիտորդին հիացնում է իր մանրամասներով։
«Տիրամայրը մանկան հետ». Սպիտակավորի վանքի բացառիկ քանդակը
«Տիրամայրը մանկան հետ». Սպիտակավորի վանքի բացառիկ քանդակը

     Սպիտակավոր վանքը նշանավոր է նաև նրանով, որ 1987 թվականին այստեղ են վերաթաղվել գարեգին Նժդեհի մասունքները և այն դարձել է Նժդեհյան ուխտի կարևոր վայրերից մեկը։

4795 | 0
Facebook