Մարտունու պանրագործարան բաց բաժնետիրական ընկերությունը բաց նամակ է հղել ՀՀ վարչապետ Կարեն Կարապետյանին, որում մասնավորապես ասվում է.
Հարգելի պ-ն վարչապետ,
Գեղարքունիքի մարզի Մարտունու քաղաքապետի և ՀՀ ԿԱ ԱԿԳ Մարտունու տարածքային ստորաբաժանման միջոցով «Մարտունու պանրագործարան» ԲԲԸ-ից խլվել է 6000 քմ հողամաս, առանց որևէ փաստաթղթային հիմնավորման և գործող նորմերի նվազագույն պահանջների պահպանման` այդ հողամասի վրա ինքնակամ կերպով կառուցվել է ԱԳԼՃԿ, որը 2007 թվականից շահագործվում է «Պավել և ընկերներ» ՍՊԸ-ի կողմից:
ՀՀ Գեղարքունիքի մարզի Աբովյան 1 հասցեում գտնվող, «Մարտու պանրագործական» ԲԲԸ-ի անմիջիական հարևանությամբ գտնվող «Պավել և ընկերներ» ՍՊԸ-ի կողմից օգտագործվող ԱԳԼՃԿ-ն շահագործվում է նմանատիպ օբյեկտների շահագործման համար սահմանված նորմերի խախտումներով։
Ես այդ հարցով բազմիցս դիմել եմ նախկինում ՀՀ տարածքային կառավարման և արտակարգ իրավիճակների նախարար պ-ն Ա. Երիցյանին, սակայն իմ կողմից բարցրացված հարցերը մնացել են անպատասխան և իրենք իրենց լիազորությունների շրջանակներում ոչ մի կանխարգելիչ գործողություններ չեն իրականացրել:
Հիմք ընդունելով ձեր կողմից 04.05.2017-ի կառավարության նիստին հնչեցրած հանձնարարարականը և հիմնվելով ՀՀ կառավարության 28.08.2011թ Թիվ 1101 «ԱՎՏՈԳԱԶԱԼԻՑՔԱՎՈՐՄԱՆ ՃՆՇԱԿԱՅԱՆՆԵՐԻ (ԱԳԼՃԿ) ԿԱՌՈՒՑՄԱՆ ԵՎ ՇԱՀԱԳՈՐԾՄԱՆ ՆՎԱԶԱԳՈՒՅՆ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐի ՏԵԽՄԻԿԱԿԱՆ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» որոշումը կրկին դիմում եմ ձեզ, ԱԳԼՃԿ-ի գործեւնեյությունը դադարեցնելու խնդրանքով, քանի որ խախտվել են վերոգրյալ որոշման հետևյալ կետերը`
7. Բնական գազի կոմպրեսացված վառելիքն օգտագործվում և բաժնավորվում է ԱԳԼՃԿ-ում, որը տեխնիկապես համապատասխանում է սույն կանոնակարգի պահանջներին:
8. ԱԳԼՃԿ-ի սեփականատերը կամ Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով նրա կողմից լիազորված անձը (այսուհետ` շահագործող անձը) ապահովում է բնական գազի կոմպրեսացված վառելիքի բաժնավորման համար օգտագործվող բոլոր կառույցների և տեխնոլոգիական սարքավորումների նախագծումը, տեղադրումը, փորձարկումը, գործարկումը, շահագործումը, պահպանումը, վերանորոգումը և ապագործարկումն այնպես, որ`
1) վերացվեն բնական գազի կոմպրեսացված վառելիքի հետ կապված գործողություններից բխող ռիսկերը.
2) ռիսկերի վերացման անհնարինության դեպքում հնարավորինս նվազեցնեն դրանք:
9. ԱԳԼՃԿ-ի սեփականատերը կամ շահագործող անձն իրավունք չունի օգտագործել նոր կամ փոփոխված շինություններ, տեխնոլոգիական սարքավորումներ, գործընթացներ կամ աշխատանքի համակարգեր, բացառությամբ սույն կանոնակարգում նախատեսվող դեպքերի:
10. Սույն կանոնակարգի համատեքստում շինությունները, տեխնոլոգիական սարքավորումները, գործընթացները և աշխատանքի համակարգերը համարվում են «նոր», եթե նոր են կառուցված, գործարկված կամ ստեղծված, ինչպես նաև այն դեպքում, երբ դրանք նախկինում չեն օգտագործվել բնական գազի կոմպրեսացված վառելիքի առաքման, պահուստավորման և բաժնավորման համար:
11. Իրավասու մարմինն արգելում է բնական գազի կոմպրեսացված վառելիքի բաժնավորման նպատակով ցանկացած շինության շահագործումը, օգտագործումը կամ գործարկումը, եթե տվյալ շինությունը չի համապատասխանում սույն կանոնակարգի պահանջներին։
«Մարտունու Պանրագործարան» ԲԲԸ-ին պատկանող շենք շինությունների և մարդկանց կյանքին ԱԳԼՃԿ-ի սպառնացող վտանգավորության ռիսկը դարձել է ահագնացող և ցանկացած պահի կարող է հանգեցնել անդառնալի հետևանքների, քանի որ կուտակիչ բունկերը պետք է տաղադրված լիներ ստորգետնյա կարգով, նմանատիպ պայթունավտանգ սարքավորումների տեղադրման և շահագործման համար սահմանված ստանդարտների համապատասխան, սակայն տեղադրված է վերգետնյա և բացակայում է որև է պաշտպանիչ շերտ, պանրագորածարանին պատկանող պարսպի զգալի հատված, որի վրա ամրացված են ԱԳԼՃԿ-ի գազատար խողովակները և էլ. մալուխները, թեքվել են, առաջացել է փլուզման վտանգ, պարզ չի գազատար խողովակներն են կանխում փլուզումը, թե պարիսպն է մի կերպ դիմանում, որի զգալի հատվածները փլուզվել են, և, ըստ փորձագետի եզրակացության, ԱԳԼՃԿ-ի շահագործման հետևանք է:
Բացի վերոհիշյալ նորմերի խախտումներից, խախտվել են նաև ՀՀ կառավարության 2005թ. դեկտեմբերի 22-ի «ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ ԳԱԶԻ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ» ՏԵԽՆԻԿԱԿԱՆ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ 2399 որոշմանը՝
Շինությունները հատող գազատարների եռակցման կարերը հատման մասում և շինություններից դուրս բոլոր ուղղություններով 5 մ հեռավորության վրա պետք է ստուգվեն վերահսկման ֆիզիկական մեթոդներով:
Կուտակիչների/կոլեկտորների, թունելների, հորատանցքերի պատերի այն հատվածները, որոնք հատվում են պատյանով, պետք է պատշաճ կերպով ամրացված լինեն:
Չի թույլատրվում 0.6 ՄՊա և ավելի ճնշման գազատարների անցկացումը վերոնշված շինությունների պատերի միջով:
Պահանջները․
ԱԳԼՃԿ-ի շահագործումն իրականացվում է նաև նմանատիպ օբյեկտների շահագործումը և անվտանգության հարցերը կարգավորող մի շարք նորմերի կոպիտ խախտումներով, որն իրական վտանգ է ստեղծում և շրջապատի, և պանրագործարանին պատկանող շենք-շինությունների և հնարավոր աշխատակիցներ և ազգաբնակչության կյանքի և արողջության համար:
- Պահպանված չէ գազալցակայանի և հարևան շինությունների միջև նորմերով պահանջվող 50մ միջտարածությունը,
- ԱԳԼՃԿ-ի արտաքին հրդեհաշիջման նպատակների համար տեղադրված չե թվով 2 հիդրոմետներ,
- Ապահովված չէ գազի կուտակիչների տեղամասից մենչև կոմպրեսորային կայանը պահանջվող 10մ հեռավորությունը:
Խախտվել է նաև ՀՀ Սահմանդրության 60 հոդվածի 1-ի կետը`
Յուրաքանչյուր ոք ունի օրինական հիմքով ձեռք բերած սեփականությունն իր հայեցողությամբ տիրապետելու, օգտագործելու և տնօրինելու իրավունք:
Քանզի մենք չենք կարողանում օգտագործել և տնօրինել մեր սեփականությունը, քանի որ ռիսկայնությունը և հանրային վտանգավուրության աստիճան շատ բաձր է, ինչի հետևանքով մենք չենք կարողանում ծավալել ձեռնարկատիրական գործունեություն, բազմիցս զրկվել ենք նաև պոտոնցյալ ներդրումներից:
Եթե 2007-ից «Գազպրոմ Արմենիա» ՓԲԸ և «ՀԷՑ» ՓԲԸ-ն ապօրինի կերպով չմատակարարեին էլեկտրաէներգիա և գազ «Պավել և ընկերներ» ՍՊԸ-ի կողմից անօրիկան կերպեվ շահագործվող ԱԳԼՃԿ-ին, այսօր իմ կողմից ղեկավարվող ընկերությունն այսպիսի խնդիրներ չէր ունենա:
Մեծարգո պարոն վարչապետ, մեր կարծիքով այս պայմաններում ԱԳԼՃԿ-ի շահագործման դադարեցումը ՀՀ սահմանադրության, օրենքների և այլ նորմատիվ ակտերից բխող պահանջ է:
Ես բազմիցս դիմել եմ համապատասխան լիազորված մարմիններին ԱԳԼՃԿ-ի շահագործումը դադարեցնելու խնդրանքով, սակայն նրանք ցուցաբերել են անգործություն, այդ թվում նաև ԱԻ նախարարին:
Հիմնվելով վերոգրյալի վրա խնդրում ենք` ձեր անմիջական վերահսկողության տակ պահել այս հարցը և հանձնարարել համապատասխան լիազորված մարմնին ԱԳԼՃԿ-ի շահագործումը դադարեցնել, հակառակ պարագայում խնդրում եմ Դ. Տոնոյանին չվերանշանակել ԱԻ նախարարի պաշտոնում, քանի որ նա չի կատարում ձեր կողմից 2017թ. մայիսի 4-ին հնչեցրած հանձնարարությունը:
Հարգանքներով`
տնօրեն Թ. Բաղդասարյան